Το Κέντρο Τουρκικών Μελετών στο πανεπιστήμιο Kadir Has της Κωνσταντινούπολης δημοσίευσε τα αποτελέσματα της ετήσιας δημοσκόπησης του σχετικά με τις «Αντιλήψεις του Κοινού για την Τουρκική Εξωτερική Πολιτική». Η έρευνα διενεργήθηκε μεταξύ 27 Μαΐου και 20 Ιουνίου 2019 μέσα από συνεντεύξεις πρόσωπο-με-πρόσωπο με 1000 ερωτηθέντες, δείγμα αντιπροσωπευτικό του πληθυσμού άνω των 18 ετών σε 26 διαφορετικά αστικά κέντρα.
Σημαντικά ευρήματα της δημοσκόπησης:
- Tο τουρκικό κοινό θεωρεί το Αζερμπαϊτζάν ως τον στενότερο φίλο της Τουρκίας με 65.3%. Ακολουθούν η λεγόμενη «Τουρκική Δημοκρατία Βορείου Κύπρου» και τα τουρκογενή κράτη της Κεντρικής Ασίας.
- Μεγαλύτερη απειλή για την Τουρκία θεωρούνται οι Ηνωμένες Πολιτείες με 81.3% (σε αντίθεση με το 60.2% του 2018). Δεύτερη πιο απειλητική χώρα θεωρείται το Ισραήλ με 70.8%.
- Με 20.6% oι σχέσεις της χώρας με τις Ηνωμένες Πολιτείες κατατάσσονται ως το πιο προβληματικό θέμα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. 18.4% των ερωτηθέντων απάντησε η «διασυνοριακή τρομοκρατία». Ενώ ο συριακός πόλεμος κατατάχθηκε πρώτος πέρσι, φέτος κατατάσσεται τρίτος.
- 44% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η Τουρκία πρέπει να παραλάβει τους πυραύλους S-400 παρά τις ενστάσεις του ΝΑΤΟ και τις αμερικανικές απειλές για κυρώσεις. 24.9% τάσσονται κατά της παραλαβής.
- Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, σε ερώτηση για το πώς ορίζουν την Τουρκία, 46% των ερωτηθέντων επέλεξε ως πρώτη δήλωση την πρόταση «Η Τουρκία είναι μια ισλαμική χώρα». 17.6% την όρισαν ως «Ευρωπαϊκή χώρα» και 16.3% των ερωτηθέντων ως «Μεσανατολική χώρα». 28.5% δήλωσαν ότι «Η Τουρκία είναι μια χώρα με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά»
- Ενώ στην περσινή δημοσκόπηση 68.8% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι ο Πρόεδρος είναι αυτός που καθορίζει την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας, το ποσοστό φέτος αυξήθηκε σε 72.2%. Ωστόσο το Υπουργείο Εξωτερικών θεωρείται σημαντικότερος θεσμός από την Προεδρία σε θέματα εξωτερικής πολιτικής με ποσοστό 62.9%.
- Στην ερώτηση «ποια γραμμή πρέπει να ακολουθηθεί για μια πιο αποτελεσματική εξωτερική πολιτική;», 62% απάντησαν «η βελτίωση των πολιτικών σχέσεων με άλλες χώρες». Η απάντηση αυτή παρουσίασε 10% αύξηση από πέρσι. 33.9% έδωσαν έμφαση στις οικονομικές σχέσεις με άλλες χώρες.
- Η στήριξη στην ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας παρουσίασε αύξηση εντός του τουρκικού κοινού, από 55.1% το 2018 σε 61.1% φέτος. Σημαντικό είναι το γεγονός ότι, 58.5% των ψηφοφόρων του ΑΚΡ, 73.7% των ψηφοφόρων του CHP, και 60.2% των ψηφοφόρων του MHP στηρίζουν την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας.
- Από τους ερωτηθέντες, το 60.8% δήλωσε ότι η συμμετοχή της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ πρέπει να συνεχίσει, ενώ 50.% πιστεύουν ότι η συμμετοχή είναι ωφέλιμη για την Τουρκία. Επιπλέον, 69.6% των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι η βασική συμβολή του ΝΑΤΟ για την Τουρκία είναι ότι «θα έρθει σε βοήθεια της Τουρκίας σε περίπτωση πιθανής επίθεσης».
- Τo 55% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι η Κύπρος. Δεύτερη στη σειρά έρχεται η «στρατικοποίηση των νησιών του Αιγαίου» με 53.8%. Για πρώτη φορά φέτος, η ένωση (unification) της βόρειας (κατεχόμενης) Κύπρου με την Τουρκία παρουσιάζεται ως η προτιμώμενη λύση για το Κυπριακό με ποσοστό 41.7%. Η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία προτιμήθηκε από το 30.1%.
- Στην ερώτηση «πως ορίζετε τις σχέσεις Ρωσίας-Τουρκίας», 26.1% απάντησαν «υπάρχει στρατηγική συνεργασία». Ο σημαντικότερος τομέας συνεργασίας μεταξύ των δύο θωρείται αυτός της ενέργειας με 34.3%, ακολουθούμενος από το εμπόριο και την οικονομική συνεργασία με 27.9%.
- 4% των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι μιας «αναξιόπιστη χώρα», ενώ 22.6% πιστεύουν πως είναι μια αποικιοκρατική χώρα. Σημαντικότερο θέμα μεταξύ των δύο θεωρείται «ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» (60.6%) με δεύτερο σημαντικότερο την αμερικανική στήριξη στο κουρδικό PYD (37.3%).
- Σε ό,τι αφορά τη Συρία, 42.1% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι η Τουρκία πρέπει να ακολουθήσει μια μη παρεμβατική πολιτική. Το 13.3% πιστεύουν ότι η Τουρκία πρέπει να βοηθά μόνο τους πρόσφυγες. Ωστόσο, αναφορικά με την προσφυγική πολιτική της Τουρκίας, το 57.6% των ερωτηθέντων πιστεύει πως η Τουρκία πρέπει να σταματήσει να υποδέχεται πρόσφυγες, ενώ μόνο το 7% είναι ευχαριστημένοι με τους υφιστάμενους Σύρους πρόσφυγες στην Τουρκία.
Της Ομάδας του Geopolitical Cyprus