Η πρόσφατη χειραψία, στη τελετή έναρξης του Παγκόσμιου Κυπέλλου στο Κατάρ, Σίσι-Ερντογάν και η επόμενη ημέρα
Αμπντελφατάχ αλ Σίσι και Ταγίπ Ερντογάν βρέθηκαν στην Ντόχα του Κατάρ -στην τελετή έναρξης του World Cup- με την μεταξύ των χειραψία να αποτελεί την πρώτη εδώ και μια δεκαετία δύσκολων σχέσεων μεταξύ Καίρου και Άγκυρας. Τους τελευταίους μήνες και μετά την σταδιακή αποκλιμάκωση στις σχέσεις Τουρκίας και κρατών της περιοχής (Ισραήλ, ΗΑΕ, Σαουδική Αραβία), η Αίγυπτος δείχνει να αποτελεί τον χαμένο κρίκο της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής για μια ομαλοποίηση των διμερών σχέσεων της Άγκυρας με φόντο την ανατολική Μεσόγειο, την ενέργεια, την Λιβύη και το πακέτο ελληνοτουρκικών σχέσεων και Κυπριακού.
Αυτό που όντως φαίνεται να συμβαίνει είναι πως Κάιρο και Άγκυρα εργάζονται για την αποκατάσταση των διμερών τους σχέσεων και την πλήρη ανταλλαγή πρέσβεων τους επόμενους μήνες. Επιπλέον η Τουρκία δείχνει να επιθυμεί να επενδύσει, επικοινωνιακά και πολιτικά, σε κάτι τέτοιο με τον ίδιο τον Τούρκο ΥΠΕΞ, Τσαβούσογλου, να κάνει λόγο στο πρακτορείο Reuters για μια τέτοια ομαλοποίηση -με ανταλλαγή πρέσβεων- τους επόμενους μήνες. Βέβαια κανείς δεν βιάζεται, κυρίως η Αίγυπτος, και επιπλέον όλοι τηρούν στάση αναμονής λόγω των κρίσιμων εκλογών του Ιουνίου στην Τουρκία.
Καλοβλέπουν το EMGF
H Τουρκία δείχνει -βοηθούμενη από την πάγια στάση της Ουάσιγκτον που θέλει να την δει ως μέλος μαζί με τα ΗΑΕ- να εστιάζει (μέσω της ομαλοποίησης με την Αίγυπτο) στο Eastern Mediterranean Gas Forum. Σε αυτό το πεδίο θα μπορούσε να μπει σφήνα μεταξύ των κρατών που συναποτελούν τον διεθνή οργανισμό (Αίγυπτος, Ισραήλ, Γαλλία, Ιταλία, Ιορδανία, ΠΑ και μεταξύ των και Κύπρος κι Ελλάδα) προκειμένου και να έχει λόγο στις ενεργειακές εξελίξεις στην περιοχή αλλά και να πιέσει Ελλάδα και Κύπρο σε ζητήματα θαλασσίων οριοθετήσεων αλλά και ισότιμης συμμετοχής των Τ/κ -πτυχή που θα κεφαλαιοποιούσε η Άγκυρα στο ζήτημα των συνομιλιών.
Προς το παρόν φαίνεται πως το φλερτ της Τουρκίας με το East Med Gas Forum δεν το.. καλοβλέπει το Κάιρο -ασχέτως της μεταξύ τους προσπάθειας για απόκτηση διμερών διπλωματικών σχέσεων. Οι λόγοι που συνδέονται με κάτι τέτοιο αφορούν και δεν περιορίζονται μόνο σε:
- Στον ίδιο τον ρόλο που διαδραματίζει η Αίγυπτος στην περιοχή αναφορικά με την ενέργεια αλλά και την ίδια την σύλληψη και λειτουργία του φόρουμ ενέργειας. Επί τούτου, το Κάιρο θα επέμενε η Τουρκία να σεβαστεί πλήρως το καταστατικό του οργανισμού, πράγμα που περνάει μέσα από το ίδιο το Κυπριακό
- Τα ανοικτά ζητήματα που προκύπτουν στο τετράγωνο Λιβύη-Ελλάδα-Τουρκία-Αίγυπτος και που αποτελούν πηγή προστριβών λόγω και του τουρκολιβυκού «μνημονίου» που βάζει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις σε δοκιμασία όσο και σε σχέση με τις εξελίξεις στο εσωτερικό της Λιβύης και τις πάγιες αντιλήψεις Καίρου και Άγκυρας για την συνέχεια της λιβυκής κρίσης που δεν ταυτίζονται πλήρως και τέλος
- Με το ρευστό γεωπολιτικό σκηνικό της περιοχής -που επιταχύνει ο πόλεμος στην Ουκρανία- και που στη περίπτωση της Τουρκίας λόγω των σημαντικών επερχόμενων εκλογών κάνει όλους τους δρώντες να τηρούν στάση αναμονής
Σε κάθε περίπτωση η ομαλοποίηση Τουρκίας-Αιγύπτου σε επίπεδο διμερών σχέσεων (σ.σ. στο παρόν στάδιο σε επίπεδο υφυπεξ των δύο χωρών όσον αφορά τις διμερείς επαφές/εργασίες) δεν πρέπει, επουδενί, να αποκλειστεί από την μεγάλη εικόνα των εξελίξεων στην ανατολική Μεσόγειο. Χωρίς ωστόσο να σημαίνει, απαραίτητα, για Λευκωσία και Αθήνα πως ένα τέτοιο ενδεχόμενο αποτελεί -ιδίως στην αρχή του- απόλυτα δυσμενής εξέλιξη.
Του Γιάννη Ιωάννου
Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στην Καθημερινή Κύπρου.