Site icon Geopolitical Cyprus

GeoIntel: Τι συμβαίνει στη Λιβύη πέραν του Bashagha

Advertisements

Στα ελληνόφωνα Μέσα η απομάκρυνση, του μέχρι πρότινος, ισχυρού ΥΠΕΣ της κυβέρνησης του GNA έγινε αντιληπτή μέσα από ένα πλέγμα ανάλυσης που δεν έχει ιδιαίτερη σχέση με τις πραγματικές εσωτερικές δυναμικές στη Λιβύη αλλά ούτε και με την μεγάλη εικόνα.

Επί τούτου, ας ξεκαθαρίσουμε τι σημαίνει η απομάκρυνσή του από την κυβέρνηση Sarraj και πως διαμορφώνεται, αυτή τη στιγμή, η μεγάλη εικόνα στη σύγκρουση της Λιβύης. Αξίζει, αρχικώς, να ξεκαθαρίσουμε πως σε μια κοινωνία όπως αυτή της Λιβύης δεν υφίστανται οι έννοιες της καλής διακυβέρνησης. Τόσο εντός του LNA (με εξαίρεση τον ίδιο τον στρατάρχη Χάφταρ) όσο κι εντός του GNA η κυρίαρχη τάση αυτή τη στιγμή είναι η αίσθηση πως τα πράγματα έχουν κολλήσει σε ένα πολιτικό και στρατιωτικό αδιέξοδο. Αυτό συνεπάγεται πως δύο είναι οι βασικές προτεραιότητες τόσο των τοπικών δρώντων όσο και των εξωτερικών backers τους:

Αυτό που συνέβη εντός του GNA μετά τη συμφωνία εκεχειρίας της 21ης Αυγούστου είναι ενδεικτικό χωρών όπως της Λιβύης. Ο κόσμος απλά υπέφερε, εν μέσω Covid-19 και θερμοκρασιών που αγγίζουν τους 45 βαθμούς, από διακοπές ρεύματος κι έλλειψη πρώτων υλών. Την στιγμή δηλαδή που οι συγκρούσεις στον άξονα Jufra-Sirte διακόπηκαν, η καθημερινότητα στη Τρίπολη επέστρεψε σε αυτό που συμβαίνει σε αυτές τις χώρες: Στην αποκατάσταση των κρατικών χωρητικοτήτων, από την τοπική αυτοδιοίκηση μέχρι τις κρατικές υπηρεσίες, από τον Νόμο των militias, πραγματικότητα που εμπεδώθηκε με την χρήση πραγματικών πυρών εναντίον των διαδηλωτών στη Τρίπολη. Η χρήση τουρκικών militias (proxies από τη Συρία) σε συνδυασμό με την επέμβαση της RADA (της πανίσχυρης militia που υπάγεται απευθείας στο ΥΠΕΣ του GNA) επιτάχυνε την δυσαρέσκεια μεταξύ των δύο ισχυρών προσωπικοτήτων του GNA. Του Sarraj και του Bashagha, οδηγώντας ουσιαστικά τον πρώτο στο να «ροκανίσει», πολιτικά, τον δεύτερο. Επειδή στον ελληνόφωνο χώρο επικράτησε η αντίληψη πως «ο Bashagha θα έκανε πραξικόπημα εναντίον του Sarraj υποβοηθούμενος από την Τουρκία για να ελέγξει η Άγκυρα πλήρως την χώρα», ουδέν αναληθέστερο. Για την ακρίβεια η Τουρκία συμμετείχε στις πολιτικές κινήσεις, παρασκηνιακά, για την απομάκρυνση Bashagha για δύο λόγους:

Συνεπώς δεν υπάρχει game-changing, τουλάχιστον ακόμη, συνέπεια από την απομάκρυνση Bashagha. O τελευταίος θα παραμείνει με επιρροή εντός του GNA παρά και την αντικατάσταση του νευραλγικού πόστου του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου. Ο νέος στρατηγός, Mohamed al-Haddad δεν απολαμβάνει ιδιαιτέρου σεβασμού μεταξύ των διαφόρων φιλο-GNA militias αλλά ούτε θα κατορθώσει να κερδίσει τις συνειδήσεις (hearts & minds) των οπαδών του Bashagha.

Πάμε τώρα στη μεγάλη, σημαντικότερη, εικόνα. Αυτό που καθίσταται σαφές είναι πως αυτή την στιγμή στο Λιβυκό κυριαρχούν τρεις τάσεις:

Καταληκτικά να τονίσουμε πως παρά τις εσωτερικές τριβές εντός του GNA, τις σποραδικές συγκρούσεις με militias στη γραμμή του μετώπου Sirte-Jufra και τις εσωτερικές διαμάχες εντός του LNA, η Λιβύη δείχνει να έχει πάρει, ανεπιστρεπτί, τον δρόμο μιας ευαίσθητης ισορροπίας, όπου η διπλωματία θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο.

Το ζητούμενο για την ελληνική διπλωματία εδώ είναι να διαβάσει σωστά τις εξελίξεις και να διασφαλίσει τρόπο συμμετοχής σε μελλοντικές περιφερειακές ή διεθνείς διπλωματικές διεργασίες. Εξάλλου λόγω των αυξημένων εντάσεων στο μέτωπο των ελληνοτουρκικών είναι πλέον πρόδηλο πως η Άγκυρα, αργά ή γρήγορα, θα μπορούσε να προχωρήσει σε ένα σενάριο «αδειοδοτήσεων» στις περιοχές που υπάγονται εντός του τουρκολιβυκού ΜoU περιπλέκοντας περαιτέρω την εξίσωση της ανατολικής Μεσογείου.

Του Γιάννη Ιωάννου

Exit mobile version