Το περιστατικό με την παραλίγο αποπο­μπή των πρέσβεων δέκα δυτικών κρατών από την τουρκική κυβέρνηση, μας δείχνει τουλάχιστον τρία σημαντικά πράγματα. Πρώ­τον, ότι ο Ερντογάν έχει μεγάλη ανάγκη τη συσπείρωση εθνικιστικών ψήφων προκειμέ­νου να πετύχει στις επόμενες -ενδεχομένως πρόωρες- εκλογές και έτσι καταφεύγει ενίο­τε σε υπερβολικές αποφάσεις. Δεύτερον, ότι, ενώ ο περίγυρος του Ερντογάν συμμερίζεται σε μεγάλο βαθμό τις απόψεις και τις αποφά­σεις του, είναι πιο ορθολογικός και προκει­μένου να αποφευχθεί η πρόκληση τεράστιου κόστους στην Τουρκία ενεργοποιείται όταν ο Ερντογάν οδηγείται σε ακραίες κινήσεις. Τρί­τον, ο Ερντογάν βρίσκεται σε εξαιρετικά αστα­θή κατάσταση και το ρίσκο που παρουσιάζει σε άλλους διεθνείς δρώντες έχει αυξηθεί ση­μαντικά. Αυτό σημαίνει επίσης, ότι εάν αφε­θεί να λαμβάνει την οποιαδήποτε απόφαση θα ήθελε ανεμπόδιστα, η Τουρκία θα βρισκό­ταν σε πολύ χειρότερη εσωτερική και διεθνή κατάσταση.

Αυτά τα στοιχεία, σε συνάρτηση με τη συ­νεχώς μειούμενη αξία της λίρας, τον αυξανό­μενο πληθωρισμό και την πολιτική πόλωση που οδηγεί σε συνέργειες μεταξύ των κομ­μάτων της αντιπολίτευσης, δεικνύουν πως η κυβέρνηση Ερντογάν βρίσκεται σε πολύ δυ­σμενή θέση.

Το κατά πόσον αυτές οι δυναμικές θα οδη­γήσουν τελικά στην κατάρρευση του Ερντο­γάν, και συγκεκριμένα στην εκλογική του ήττα, δεν είναι βέβαιο και θα εξαρτηθεί από κάποιους παράγοντες. Εάν δεν βρει τρόπους να σταθεροποιήσει τουλάχιστον μερικώς την οικονομία και να χειραγωγήσει -είτε με το αφήγημα, είτε με δωροδοκία, είτε με νοθεία- αρκετές ψήφους, είναι πολύ πιθανόν μια εκλογική συμμαχία από την αντιπολίτευση να κερδίσει τις επόμενες εκλογές (που είναι προγραμματισμένες για τον Ιούνιο του 2023). Εάν όμως ο Ερντογάν καταφέρει, έστω και προσωρινά, να συσπειρώσει με τους προα­ναφερθέντες τρόπους αρκετές ψήφους και να τις εξαργυρώσει σε πρόωρες εκλογές το 2022, τότε η επανεκλογή του δεν είναι απί­θανο σενάριο.

Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, τα επόμενα μερικά χρόνια τουλάχιστον, περιλαμβανομέ­νης της μετεκλογικής περιόδου, η Τουρκία θα βρίσκεται σε κατάσταση παρατεταμένης αστάθειας και κοινωνικο-πολιτικής μετάβα­σης. Για παράδειγμα, μια οριακή νίκη του Ερντογάν που θα αμφισβητείτο από την αντι­πολίτευση μπορεί να δημιουργήσει μεγάλους τριγμούς και κύμα κοινωνικών αντιδράσεων. Ενώ μια νίκη της αντιπολίτευσης θα μπορού­σε να οδηγήσει σε παρόμοια αποτελέσματα με πρωταγωνιστές τους υποστηρικτές του Ερντογάν, επιπρόσθετα των αντιστάσεων που θα συναντούσε η νέα κυβέρνηση από τους κρατικούς θεσμούς που ελέγχονται από το ερντογανικό κατεστημένο.

Δείτε τη σχετική τηλεοπτική συζήτηση:

Του Ζήνωνα Τζιάρρα

Το σχόλιο δημοσιεύτηκε αρχικά στην εφ. Χαραυγή, στις 31/10/2021.