Τουρκική Εξωτερική Πολιτική – Οκτώ + Δύο Μύθοι

Κυκλοφόρησε εντός του 2022 από τις εκδόσεις Geopol Publishing στη Λευκωσία το βιβλίο 8+2 Μύθοι για την Τουρκική Εξωτερική Πολιτική του Ζήνωνα Τζιάρρα, Λέκτορα Τουρκικών και Μεσανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Πρόκειται για μια συνοπτική ανάλυση δέκα μύθων που υπάρχουν στον ελληνικό δημόσιο διάλογο ή προωθούνται από το τουρκικό πολιτικό κατεστημένο για την ίδια την Τουρκία.

Αφορμή για τη συγγραφή του βιβλίου απετέλεσε η διαπίστωση ότι παρά τη σημαντικότητα των παγκόσμιων και περιφερειακών εξελίξεων αλλά και τη σοβαρότητα της τουρκικής πρόκλησης, η αντίληψη και η ανάλυση της Τουρκίας στον ελληνικό χώρο πάσχει συχνά από λανθασμένες ερμηνείες, αφηγήματα, προκαταλήψεις και γενικά μύθους που τείνουν αφενός να υπερβάλλουν και αφετέρου να υποτιμούν τις δυνατότητες και τον ρόλο της χώρας.Συνεπώς, σκοπός του βιβλίου είναι να συνεισφέρει στη δημόσια συζήτηση γύρω από αυτό το μείζον ζήτημα με έναν κατά το δυνατόν νηφάλιο και αντικειμενικό τρόπο.

Το βιβλίο ξεκινά με μια σύντομη εισαγωγή στην εξωτερική πολιτική του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) και την έντονη αναθεωρητική στροφή την οποία έχει πραγματοποιήσει τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα από τα μέσα της δεκαετίας του 2010 και μετά. Στη συνέχεια καταπιάνεται με πτυχές της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής για τις οποίες υπάρχουν ισχυρές απόψεις στον ελληνικό χώρο, απόψεις που πολλές φορές υιοθετούνται και προωθούνται άκριτα.

Για παράδειγμα, παρουσιάζεται μια πιο σύνθετη οπτική σχετικά με την διαχρονικότητα του τουρκικού αναθεωρητισμού, ενώ σημειώνεται η ανάγκη για τη σωστή κατανόηση των ποιοτικών διαφορών μεταξύ του «κεμαλικού» και «ερντογανικού» αναθεωρητισμού. Αμφισβητείται η επίσης η δημοφιλής άποψη ότι «ο Ερντογάν είναι τρελός» αλλά και η αντίθετη, ότι η Τουρκία είναι πλήρως ορθολογική. Προτείνεται μια ερμηνεία που βασίζεται στην καλύτερη κατανόηση του Τούρκου λήπτη αποφάσεων και των ιδιαιτεροτήτων του.

Μέσα από μια επισκόπηση του Κουρδικού ζητήματος εξετάζεται το κατά πόσο η Τουρκία είναι όντως ένας «γίγαντας με γυάλινα πόδια», κάτι το οποίο θεωρείται πολλές φορές δεδομένο στην Ελλάδα. Τα συμπεράσματα επί τούτου διαφοροποιούνται από τις παραδοσιακές αναλύσεις. Το ίδιο συμβαίνει και με τον μύθο της «διεθνούς απομόνωσης» ή της «τουρκικής υπερεξάπλωσης». Η τελευταία αποτυπώθηκε σε αναφορές στον δημόσιο διάλογο όπως «το Βιετνάμ» ή «το Βατερλό» της Τουρκίας (σε σχέση με τη Συρία) κ.α. Και σε αυτή την περίπτωση, ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι η πραγματικότητα είναι κάπως πιο περίπλοκη.

Τέλος, μεταξύ άλλων, βρίσκεται και η ανάλυση των μύθων που η ίδια η Τουρκία προωθεί, όπως το ότι η απόρριψη από την Ευρωπαϊκή Ένωση ευθύνεται για τη στροφή της προς την (Μέση) Ανατολή, ή ότι έχει τη δυνατότητα να παίξει έναν ηγετικό/ηγεμονικό ρόλο. Το βιβλίο ολοκληρώνεται με κάποια αναστοχαστικά σχόλια για το πώς αναλύουμε την Τουρκία αλλά και την ανάγκη να ξανασκεφτούμε και να επανασχεδιάσουμε την πολιτική μας απέναντί της.

Πηγή: Liberal.gr

Leave a Reply